De Godinnen Baduhenna & Boudunnea

De Morrigan

De Morrigans zijn net als de drievoudige
Godin Boudunnea en de Godin Baduhenna strijdgodinnen. De naam Morrigan is lastig te
duiden en wordt vaak vertaald met "Grote Koningin", "nachtmerrie Koningin" en "Fantoom Koningin".
Wanneer er een streepje op de o van "Mór" staat, betekend het "groot" en zonder streepje "nachtmerrie". De naam zou ook van het Indo-Europese woord "móros" kunnen komen, wat "dood" betekend, zodat we bij "Koningin van de Dood" of "Koningin van de verslagenen" komen.
In de oud Ierse teksten zien we de spelling "Morrigan", dus "Nachtmerrie Koningin" en in de Midden-Ierse periode de spelling "Mórrígan", dus "Grote Koningin". Wanneer we naar al deze vertaal mogelijkheden kijken krijgen we al een beetje een indruk van wie "De Morrigan" is.
(Zie: Daimler Blz.2, Lambert Blz.100 en Rankine/D´Este Blz.32-33)

De Drie Morrigans

De Morrigan is de naam van een Godin maar ook haar zusters; Badb en Macha, worden Morrigan genoemd. Tevens worden de Godinnen Nemain en Fea soms Morrigan genoemd. In de ene bron zijn de drie Godinnen die gezamenlijk de Morrigan genoemd worden Badb, Macha en Nemain, in een andere bron kom je ook Badb, Macha en Anand tegen. Anand is dan weer een andere naam van de Morrigan als enkelvoudige Godin (zie: Daimler Blz.2 e.v., Rankine/D´Este Blz.30 en Wikipedia).

De Godin Badb

De naam Badb kan van het woord Bodvo komen, wat kraai betekend, maar ook van het woord Buduo, wat oorlog betekend. Morgan Daimler geeft naast deze mogelijkheden nog een derde mogelijkheid, het woord Bhedh, wat steken of snijden betekend. De naam Badb wordt ook wel in verband gebracht met dat wat de strijd opleverd; de oorlogsbuit (Ó hÓgáin Blz.27).
Badb kan dus kraai betekenen, ook wel "Scald-crow" of "Hooded-crow", in het Nederlands een bonte kraai.
Specifiek deze kraai word vaak gezien als de vorm die de Godin Badb kan aannemen. Ze wordt ook wel Badb Catha genoemd, wat oorlogskraai betekend. De kleuren van de bonte kraai zijn verbonden met Badb, evenals de kleur rood, van bloed. Ze wordt wel Rode Badb genoemd of Badb met de rode lippen en we vinden beschrijvingen van een witte, bleke verschijning, zodat ze ook wel "Witte Vrouwe" genoemd wordt. Badb kan tevens verschijnen als een mooie jonge vrouw of als een oude heks. Badb kan de strijd beinvloeden, met haar kreten veroorzaakt ze verwarring, paniek en chaos.
De Godin Badb wordt tevens geassocieerd met profeteren. In verschillende oude verhalen voorspeld Badb periodes van vrede en strijd, en Badb verschijnt regelmatig als een "Washer-at-the-ford".
Hierbij verschijnt ze als een mooie jonge vrouw die bloederige kleding aan het wassen is, dit is een voorteken van de naderende dood van degene aan wie de kleding toebehoort. Er zijn aanwijzingen dat de Godin Badb oorspronkelijk een zelfstandige Godin was met haar eigen cultus en pas later onderdeel is gaan worden van de drievoudige Morrigan, waarna de verhalen rond deze drie Godinnen in elkaar gingen overlopen.
(Zie: Daimler Blz.22-24, Rankine/D´Este Blz.109-112 en Wikipedia)

De Godin Badb is een Godin van de strijd, de oorlog en de dood. De Godin Badb is tevens een Godin van het profeteren, zowel van de naderende dood van iemand als van periodes van strijd en vrede. In de oude Ierse tekst "The Wooing Of Emer" spreekt men van het woud van Badb, wat associaties oproept met het woud van Baduhenna, wat deze Godinnen in verband brengt met de bossen, het land en soevereiniteit.

De Godin Macha

De naam Macha zou vlakte of veld kunnen betekenen. In het oud Iers zou het (bonte) kraai, melkwei, een mooie groep vee in een weiland of een kudde kunnen betekenen. Als haar zusters worden Anand (= andere naam voor Morrigan) en Badb genoemd, gezamenlijk vormen ze de drievoudige Morrigan.
De Godin Macha behoort tot de Tuatha Dé Danann (= het volk van de Godin Danu) en wordt soms zelf Morrigan genoemd en soms ook Badb, doch meer als een titel dan als een naam. (Daimler Blz.12, Rankine/D´Este Blz.37 en Wikipedia)
Wellicht was de Morrigan oorspronkelijk geen drievoudige Godin en zijn sterk verwante Godinnen deel gaan maken van deze drievoudigheid.
Macha kan later samengegaan zijn met een reeds bestaand Badb en Anand koppel. Macha had waarschijnlijk al haar eigen cultus in Armagh en komt mogelijk uit een oudere traditie (Daimler Blz.14, Rankine/D´Este Blz.60 en Nissaba.nl).
Macha komt in de oude verhalen vaak samen met Badb en Morrigan/Anand voor, waarin ze gezamenlijk magie tegen de vijand gebruiken door bijvoorbeeld regen, mist en regens van bloed en vuur naar de tegenstanders te sturen.
Ook worden ze gezamenlijk Druïden genoemd, waaruit blijkt dat niet alleen de strijd maar ook magie tot hun domein behoort; oorlogsmagie. (Daimler Blz.15)
Macha wordt geassocieerd met paarden vanwege het verhaal waarin ze hoogzwanger gedwongen wordt tegen de paarden van de Koning te racen.
Macha wint de race en bevalt van een tweeling net achter de finish, waarop ze de mannen van Ulster vervloekt. Macha is verbonden met paarden en kraaien, in een tekst wordt ze Macha de kraai genoemd. De Godin Macha wordt ook wel gelijkgesteld met de Godin Epona. (Daimler Blz.18-19 en Rankine/D´Este Blz.37)

De Godin Macha is een moedergodin, een Godin van de soevereiniteit, vruchtbaarheid, van geboorten, van profeteren, druidisme, magie en ook van de oorlog, de strijders en de dood. Sommigen zien hier een tegenstelling in. Doch het één vloeit heel logisch voort uit het ander. De vruchtbare groene velden waar het gras groeit, waar de koninklijke paarden lopen, kunnen ook de velden van strijd worden.
Het vruchtbare grondgebied van Macha is tevens het grondgebied van tribale politiek, en dus ook van oorlog. Paarden worden in de Ierse mythologie vaak verbonden aan het koningshuis, veel oude koningen hadden ook de titel paardenheer. Paarden waren heilige, koninklijke dieren die niet losgekopppeld kunnen worden van de oude Ierse elite en oorlogsvoering. Zo zien we dat de verschillende associaties waarmee de Godin Macha verbonden is met elkaar te maken hebben en in elkaar overlopen (Zie BansheeArts - Macha en www.MaryJones.us).

De Godin Nemain en de Godin Fea

Het eerste deel van haar naam "Nem" betekend "lucht, hemel", mogelijk is er een verband met het Indo-Europese woord "Nemed" dat "heilig", "toegewijd" betekend Een ander verband is het woord Neim, dat "giftig" betekend (Zie Allec Guire).
Verder vinden we als betekenissen van de naam Nemain waanzin, strijdwoede en krijgsfurie (Zie: Daimler Blz.28 en Rankine/D´Este Blz.40).
Ze wordt de ene keer gelijkgesteld met Macha en de andere keer met haar zus Morrigan/Anand en elders weer als een aspect van Badb.
Vaak komen we Badb, Macha en Nemain als de drie Morrigan tegen, hoewel Nemain ook in opsommingen vinden samen met Badb, Macha en Morrigan/ Anand, zodat deze niet aan elkaar gelijkgesteld kunnen worden. In één bron wordt Nemain als rechter genoemd en in vrijwel alle beschrijvingen is Nemain verbonden met strijd en oorlog. De Godin Nemain is tevens goed met magie en wordt wel Nemain van de ingenieuze spreuken genoemd. (Daimler Blz.27-28 en Wikipedia).

De Godin Fea wordt wel gelijkgesteld aan de Godin Nemain omdat beidde dezelfde vader (Elcmar) en dezelfde man (Neit) hebben. Nemain en Fea worden soms nichten van de drie Morrigans genoemd. De naam Fea kan "hatelijk" betekenen en volgens anderen "dood" of "meetlat voor het graf" danwel een "uitroep van ellende". Fea heeft net als Morrigan/Anand een associatie met vee en in zuid Leinster is er een vlakte naar haar vernoemd: Mag Fea (de vlakte van Fea). In een oude tekst heeft de Godin Fea twee runderen en wordt de Godin Fea beschreven als "stil" en "geliefd". (Daimler Blz.29 en Wikipedia)

De Godin Morrigan / Anand

De drie zusters Badb, Macha en Morrigan/Anand staan gezamenlijk bekend als de drie Morrigans. De enkelvoudige Godin Morrigan wordt ook wel Anand / Anu genoemd, die weer gelijkgesteld wordt met de Godin Danand / Danu.
Deze laatste suggereert dat de Morrigan en de Danand / Danu dezelfde Godin zijn, en de Morrigan dus de moedergodin zou zijn van de Tuatha Dé Danann (= het volk van de Godin Danu).
Anderen betwijfelen dit echter en zien de Godinnen Anand / Anu en Danand / Danu als twee verschillende Godinnen. De betekenis van de namen verschilt; Anand betekend "overvloed" en Danand betekend "vloeiend".
Daarbij komen in enkele opsommingen zowel de Godin Morrigan/Anand voor als ook de Godin Danand, waardoor het onwaarschijnlijk is dat de Danand / Danu een van de Morrigans zou zijn (Zie Daimler Blz.6, Lambert Blz.113 en MaryJones.us).
De Morrigan/Anand kan vele gedaantes aannemen, vaak die van een raaf of een kraai, maar ook van een mooie jonge vrouw tot een enge oude heks, een vogel, een wolf, een paling of een koe. Ze verschijnt te land, te water en in de lucht.
In veel oude verhalen wordt ze in verband gebracht met het stelen van vee.
In de strijd kan de Morrigan/Anand je aan de overwinning helpen, maar daar moet wel wat tegenover staan.

Geen sexgodin
In een enkel verhaal heeft de Morrigan/Anand sex met (haar echtgenoot) de Dagda tijdens Samhain, zodat deze koning geluk heeft in de strijd en zal overwinnen. Een ander verhaal heeft alleen een sexuele lading; ze biedt de held Cú Chulainn haar liefde en steun aan, doch hij wijst deze af.
Verder bestaan er geen oude verhalen over de Morrigan/Anand waarin sex op enigerlei wijze een rol speelt.
Er is dus maar één verhaal waarin beschreven wordt dat de Morrigan/Anand sex had. Dat maakt haar zeker niet tot een sexgodin, zoals we dat soms tegenkomen (Zie o.a. Ó hÓgáin Blz.361-363, Lambert Blz.109-110, Woodfield Blz.43-46, Lairbhan blogspot en Patheos.com).

De Morrigan/Anand is een Godin van de oorlog, strijd, de dood, overwinning, strategie, magie en soevereiniteit. (Daimler Blz.5 t/m 8)

Godin van de strijd

In de oud-Ierse tekst "Acallamh na Senórach" lezen we over: "de kinderen van de Morrigan, dochter van Ernmais, met haar zesentwintig vrouwelijke strijders en haar zesentwintig mannelijke strijders...".
Deze tekst noemt hier een clan, een strijdgroep van vrouwen en mannen toegewijd aan de Morrigan (Daimler Blz.7 en Lambert Blz.114).
De Morrigan was dus een Godin voor zowel mannen als vrouwen die zich toelegde op de strijd (Zie ook: Lambert Blz.120 e.v.).
Sommigen zien een tegenstelling tussen de verschillende aspecten van de Morrigan; profetie, soevereiniteit, in haar verschijning als Macha een moedergodin, en als oorlogsgodin. Alsof de Goden en Godinnen niet zo complex in elkaar zouden kunnen zitten als wij mensen. Daarbij gaat soevereiniteit van het land moeiteloos over in bescherming van dat land met krijgers, strijd.
De Morrigan is tevens sterk verbonden met vee, bekend zijn de verhalen over vee-roven. In de oude Ierse teksen zien we dat vee onlosmakelijk verbonden is met vruchtbaarheid en tevens met oorlogsvoering, vee-roven waren het belangrijkste onderdeel van de strijd en oorlogsvoering (Rankine/D´Este Blz.50).
Deze vee-roven hadden een o.a. een vruchtbaarheids motief, om zo het beste van verschillende kuddes te kruisen. Nieuw aangetreden koningen organiseerden wel vee-roven in aangrenzende gebieden om zijn aantreden te vieren en zijn reputatie te bevestigen. Vee, vruchtbaarheid en oorlog zijn in de oude verhalen onlosmakelijk met elkaar verbonden; een Godin die met vee en vruchtbaarheid te maken heeft, heeft daarmee tevens ook met strijd en oorlog te maken (Lambert Blz.107-108).
Dit zien we ook bij de Godin Brigid, die staat voor het drievoudige vuur van de smederij, inspiratie en genezing. Brigid heeft tevens een sterke connectie met vee en heeft dan ook een oorlogsaspect (Zie: www.Godin-Brigid.nl).

De Morrigan is niet alleen een oorlogsgodin maar ook een vredesgodin.
De Morrigan profeteerde ook perioden van vrede na een strijd die gewonnen werd door de kant die Zij steunde (Daimler Blz.24 en Patheos.com - Peace Prophecy).
Vrede is niet alleen de afwezigheid van oorlog, vrede is ook vrijheid, vrijheid van angst, vrijheid van onderdrukking, vrijheid van geweld.
De weg van de krijger kan je innerlijk sterker maken en daarmee meer innerlijke vrede brengen... (BansheeArts.com - Warriorship: the Gift of Peace).
Daarom is de Morrigan ook verbonden met soevereiniteit. Soevereiniteit van het land en tegenwoordig ook van het individu. De Morrigan vertegenwoordigen een spiritualiteit, een levenshouding, die niet alleen maar lief en aardig is, maar die strijdbaar is, die geen onzin accepteerd, kritische vragen kan stellen, grenzen stelt. Deze vrijheid, deze vrede, komt niet zomaar, deze komt voor een prijs; er moet voor gestreden worden. Vechten voor gerechtigheid, voor het behoud van vrijheden en verworvenheden, zijn ook strijdtonelen behorende bij de Morrigan.
(Zie: Patheos.com - Jason Mankey en John Beckett).

Een Altaar voor de Morrigan

Op een altaar gewijd aan de Morrigan kan je veren van een kraai of een raaf leggen en een beeldje van een kraai of raaf. Zowel rode als witte kaarsen kan je gebruiken. Rode kaarsen voor het rode haar van de Morrigan en het bloed dat vloeit in de strijd. Witte kaarsen voor de dood, de botten, tanden, puurheid.
Een schedeltje als symbool voor de dood, een dolk of athame, een keteltje voor brandoffers. Je kan op je eigen altaartje proberen alle aspecten van de Morrigan te vertegenwoordigen, of alleen die aspecten waar jij een persoonlijke connectie mee hebt.

In het boek van Morgan Daimler en in het boek By Blood, Bone, and Blade - A Tribute to the Morrigan vind je verschillende mooie rituelen, liederen en gebeden gewijd aan de Morrigan.
Hieronder "The Morrigan´s Charge" uit het laatst genoeme boek:

The Morrigan´s Charge In the depths of your pain, your strenght and courage arise, beyond the panic and anxiety, I am there To encourage you, to help you, to strengthen you Trust in me I am taking care of you, in dark times and light. Trust in yourself. Your spirit is limitless. You have only two choices. You can give up. The pain and misery will consume you. You lay yourself to die. Or, you get up, keep on moving, fighting: exercise no matter how much it hurts, You keep on doing what you know is necessary. Keep your dreams alive. Experience new things. Do often what inspires and excites you. Discover the unknown. I am the inspiration I am the flow of all things I am the creative spark of life		In de diepte van je pijn, je kracht en moed ontstaan, voorbij de paniek en angst, Ik ben er Om je aan te moedigen, om je te helpen, om je te versterken Vertrouw op mij Ik zorg voor je, in donkere tijden en lichte. Vertrouw in jezelf. Je geest is onbegrensd. Je hebt maar twee keuzes. Je kunt opgeven. De pijn en ellende zullen je consumeren. Je legt je neer om te sterven. Of, je staat op, blijft in beweging, vecht: oefen ondanks de pijn, Je blijft doen waarvan je weet dat het nodig is. Houd je dromen in leven. Ervaar nieuwe dingen. Doe vaak wat je inspireert en opwindt. Ontdek het onbekende. Ik ben de inspiratie Ik ben de stroom van alle dingen Ik ben de creatieve vonk van het leven
Tekst: Morgaine Nightshade (Blz.85)

De Morrigan en Baduhenna

Omdat er zo weinig bekend is van de Godin Baduhenna kunnen we leren van vergelijkbare Godinnen zoals de Morrigan, waar veel meer over bekend is.
Hoewel er historisch gezien geen connectie is tussen deze Godinnen, lijkt het mij dat het wat energie, eigenschappen en archetype hier om dezelfde Godin gaat. De Morrigan zelf is al een verzameling van vele verschillende Godinnen van verschillende namen, maar ook de Godinnen die we als de Morrigan kennen, kunnen oorspronkelijk verschillende lokale Godinnen geweest zijn.
Zo zouden we de Godin Baduhenna dus gelijk kunnen stellen met de Morrigan.

Martin Roek

Omnia - Morrigan

Ik wou dit stukje over de Morrigan besluiten met muziek ter ere van de Morrigan.
De band Omnia heeft een geweldige song over de Morrigan:

Over hills and over meadows see the crow fly, feel her shadow Over woods and over mountains searching for a war Her wings embrace each strife and battle where swords they clash and chariots rattle seeking out the one whose time has come to take the blade Morrigan ancient crone of war I see your face, I'll cry no more Morrigan ancient crone of war come lift me on your wings Morrigan ancient crone of war I hear your voice, I'll breathe no more Morrigan ancient crone of war come set my spirit free
Kill for Morrigan Maim for Morrigan Fight for Morrigan and you will Slay for Morrigan Die for Morrigan Morrigan crone of war
© Tekst & muziek: Omnia